'Onbeperkt fietsen' gaat over fietsen voor mensen met een beperking. Op basis van kwalitatief onderzoek doet het Mulier Instituut in het rapport aanbevelingen om fietsen voor mensen met een beperking toegankelijker te maken. Benieuwd naar de inzichten en de raakvlakken met Doortrappen? Lees dan snel verder!

Het belang van toegankelijkheid van sport en bewegen 

De mobiliteits- en gezondheidsvoordelen van fietsen voor mensen met een beperking zijn onmiskenbaar. Het vergroot hun zelfredzaamheid en zelfstandigheid. Ook biedt fietsen vaak een alternatief voor mensen die niet meer kunnen lopen. Waardoor ze zich vrij en actief kunnen blijven voortbewegen.  

Desondanks ervaren fietsers met een beperking nog veel hindernissen die het fietsen bemoeilijken of zelfs onmogelijk maken, blijkt uit onderzoek van het Mulier Instituut. Terwijl toegankelijkheid en persoonlijke mobiliteit zijn vastgelegd in het door Nederland bekrachtigde VN-verdrag Handicap als rechten voor mensen met een beperking.

Onderzoek en aanbevelingen
Op deze pagina lees je een beknopt overzicht van het onderzoek en de adviezen, die het Mulier Instituut aandraagt. Ook vind je hier een link naar het gehele rapport Onbeperkt Fietsen, een verkennend onderzoek naar de ervaringen van en de verbeteringen voor fietsers met een beperking.  

Kennisplatform: Kennis over sportondersteuning
Om de toegankelijkheid voor fietsers met een beperking te verbeteren, doet het Mulier Instituut een beroep op verschillende betrokken professionals binnen zowel het verkeer als het zorg- en welzijnsdomein. Ook wordt aandacht gevraagd voor het nieuwe kennisplatform: Kennis over Sportondersteuning. Dit platform deelt kennis over het traject dat een sporter met een beperking doorloopt in de zoektocht naar een geschikte sport en sportaanbieder. Onderwerpen die hier aan bod komen zijn sportvervoer, sporthulpmiddelen en sportfinanciën.

Wat kan het programma Doortrappen leren van de adviezen uit het rapport?

Onderzoekers Robin Rauws, Caroline van Lindert en Mark Noordzij werkten samen aan het onderzoek Onbeperkt fietsen. Aan de hand van een aantal vragen van ons maken zij de link tussen het onderzoek en Doortrappen nog concreter.

Zijn er statistieken over het aantal senioren met een beperking?
“Via de Gezondheidsmonitor verzamelen het CBS en RIVM allerlei statistieken over de gezondheid en het beweeggedrag van Nederlanders. Deze cijfers verschijnen elke vier jaar. Uit de cijfers van 2020 volgt dat 26,1 procent van de Nederlanders van 65 jaar of ouder een of meer lichamelijke beperkingen heeft. Van deze groep gaat het voor driekwart om mensen met een motorische beperking. Eenduidige cijfers over het aandeel ouderen met een verstandelijke beperking zijn er niet. Het totale aandeel ouderen met een beperking ligt dus hoger dan 26,1 procent.”

Zien jullie raakvlakken met de doelgroep senioren op basis van de inzichten uit het onderzoek?
“Omdat ruim een kwart van de senioren (65 jaar en ouder) een beperking heeft en daarmee een potentiële fietser met een beperking is, zijn de inzichten uit ons onderzoek ook toepasbaar op de doelgroep senioren. Bij bredere fietspaden, betere verlichting, betere toegang tot aangepaste fietsen en toegankelijkere parkeerplekken voor fietsen zullen ook senioren baat hebben.”

Waar kunnen organisatoren van Doortrappen op letten om een Doortrap-activiteit toegankelijker te maken voor mensen met een beperking?
“Wat we zagen in het onderzoek is dat de meeste fietsers het liefst fietsen op een vrijliggend fietspad waar het niet te druk is en de weg breed genoeg is voor een aangepaste fiets. Ook is het op een breder fietspad natuurlijk gemakkelijker en veiliger om gezellig naast elkaar te fietsen. Het zou dus helpen om hier in de keuze voor een route rekening mee te houden.

Om activiteiten van Doortrappen laagdrempeliger te maken voor mensen met een beperking is met name de communicatie over de activiteiten belangrijk. Dit kan door te laten weten dat alle fietsers op elk type fiets welkom zijn om deel te nemen. Verder helpt het om aan te geven dat de paden op de route breed en vrij van obstakels zijn.”

Welke handvatten willen jullie aan beleidsmakers/professionals meegeven aan handvatten zodat zij zich goed kunnen inzetten voor fietstoegankelijkheid?
“Aan beleidsmakers en professionals willen we vooral meegeven: betrek fietsers met een beperking bij het maken van plannen en beleid. Niet alleen helpt het perspectief van de mensen om wie het gaat om goed in beeld te krijgen wat er nodig is om de fietsomgeving toegankelijk te maken, ook is het betrekken van mensen met een beperking onderdeel van het VN-verdrag Handicap: ‘Niets over ons, zonder ons’.”

Is er één mooi voorbeeld of succesverhaal van toegankelijk beleid dat jullie willen delen?
“We zouden een voorbeeld willen geven van onze buren in Vlaanderen: via het platform www.gfietst.be kunnen mensen sinds dit jaar een aangepaste deelfiets vinden bij hen in de buurt. Aan het eind van dit jaar zouden er door heel Vlaanderen 300 fietsen, in verschillende soorten en maten, te vinden moeten zijn. Daarnaast is Vlaanderen bezig met het aanpassen van fietspaden en -routes om deze toegankelijker te maken. Zo wordt fietsen voor mensen met een beperking in Vlaanderen een stuk gemakkelijker en toegankelijker, ook wanneer zij zelf geen fiets hebben of hun eigen fiets niet mee kunnen nemen op reis.”